Asperger należy do grupy zaburzeń w dużym stopniu niezbadanych i niewyjaśnionych. Zarazem jednak diagnozowany jest z roku na rok coraz częściej, a także coraz więcej poświęca się mu miejsca w przestrzeni medialnej. W rezultacie rośnie świadomość samego istnienia zespołu Aspergera, a dotknięte nim osoby coraz rzadziej podlegają społecznemu wykluczeniu. Wiele osób kojarzy temat zespołu Aspergera, jednak nie potrafi dokładnie odróżnić go od autyzmu. Poniżej rozwijamy temat zespołu Aspergera, podpowiadając, jak wygląda diagnoza.
Zespół Aspergera – próba zdefiniowania medycznego
Problemy z ustaleniem, czym jest dokładnie zespół Aspergera, są dość duże. Wyglądają podobnie co problemy z ustaleniem czym jest autyzm – którego objawy są częściowo podobne do omawianego tu zaburzenia. Mówiąc wprost – specjaliści z takich dyscyplin jak medycyna, pedagogika, psychologia nie są w pełni zgodni, jak wyznaczyć granice definicyjne zespołu Aspergera.
Podstawową sprawą jest fakt, że Asperger mieści się w dość ogólnej grupie nazywanej „całościowymi zaburzeniami rozwojowymi”. Obejmuje ona różne zespoły i jednostki chorobowe (mniej lub bardziej opisane w specjalistycznej literaturze), jednak często przypisywane są im dość podobne zestawy objawów lub potencjalnych przyczyn. Dodatkowo, problematyczny jest fakt, że wiele grup chorób zakwalifikowanych do tej kategorii wywołuje symptomy o charakterze nie tylko fizjologicznym, ale również społecznym, kognitywnym i komunikacyjnym, czyli wpływających na relacje z innymi ludźmi i komunikowanie się ze światem.
W rezultacie, osoby z zespołem Aspergera mogą zostać niewłaściwie zdiagnozowane, a przypadki takich „mylnych opinii” występowały dawniej jeszcze częściej. Obecnie w Polsce stosuje się klasyfikację chorób ICD-10, która dokonuje rozróżnienia na autyzm (autyzm dziecięcy i autyzm atypowy) i zespół Aspergera.
Objawy zespołu Aspergera – najczęstsze i niespecyficzne
Diagnozy wystąpienia zespołu Aspergera należy dokonywać w oparciu o specjalistyczne badania psychologiczne i obserwacje przeprowadzane przez lekarza psychiatrę. Ponieważ część objawów – szczególnie tych uważanych za kluczowe, reprezentatywne – pokrywa się z objawami autyzmu, diagnoza może trwać długo i wymagać wykonania badań podłużnych, czyli rozłożonych w czasie.
Do podstawowej grupy objawów należą: nieprawidłowości w przebiegu interakcji społecznych, obniżony poziom komunikatywności z innymi osobami, stereotypowe (obsesyjne, skupione na jednym temacie) zainteresowania i niechęć do zmian.
Do grupy cech specyficznych dla ZA (typowych) należą zdolności do posługiwania się mową, które – w porównaniu do osób ze spektrum autyzmu – są o wiele bardziej rozwinięte. Przede wszystkim osoby dotknięte zespołem Aspergera są w stanie sprawnie posługiwać się mową, posiadają też dość dobrze rozwinięte funkcje poznawcze oraz nie wykazują opóźnień rozwojowych typowych dla autyzmu.
Objawy Aspergera mogą natomiast ujawniać się w sylwetce oraz przyjmowaniu „niezgrabnych” pozycji przez daną osobę. Osoby takie zachowują jednocześnie standardową sprawność fizyczną i manualną, a występująca niekiedy specyficzna postawa ciała, nie musi stanowić większego problemu w codziennym funkcjonowaniu.